Last Updated on April 26, 2024 by Neelam Singh
સારાંશ
એક વેબસાઈટ દ્વારા કરવામાં આવેલા દાવા મુજબ મેથીના દાણા ખાવાથી પાઈલ્સ મટે છે. અમે આ દાવાની તપાસણી કરી અને અમને જાણવા મળ્યું કે આ દાવો ખોટો છે.
દાવો
એક વેબસાઈટ દ્વારા એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે,
“મેથીના દાણાં ઉચ્ચ વાત્ત અને કફ ધરાવતા લોકો માટે મેથીના દાણા ઉત્તમ ગણાય છે. 1 ચમચી મેથીના દાણાંને આખી રાત પાણીમાં પલાળી રાખો અને સવારે તેને સૌથી પહેલાં ખાઓ. સૂતા સમયે 1 ચમચી મેથીનો પાવડર ગરમ પાણી સાથે લેવાથી પણ ફાયદો થાય છે. પરંતુ ઉચ્ચ પિત્ત ધરાવતા લોકોએ તેનાથી દૂર રહેવું જોઈએ.”
તથ્ય જાંચ
પાઈલ્સ શું છે?
પાઈલ્સ અથવા હેમોરહોઇડ્સ, હરસ ત્યારે થાય છે જ્યારે ગુદામાર્ગની નીચેની રક્તવાહિનીઓ સોજી જતી હોય છે, જેના કારણે પીડા થાય છે. સામાન્ય લક્ષણોમાં ખંજવાળ, દુખાવો, ગુદાની નજીક ગઠ્ઠો, રક્તસ્રાવ અથવા હેમોરહોઇડનું પ્રોટ્રુઝન શામેલ છે.
ગુદામાર્ગની નીચેના ભાગમાં દબાણમાં વધારો થવાને કારણે પાઈલ્સની સ્થિતિ સર્જાય છે, જે ઘણીવાર કબજિયાત, ઉપાડ, ક્રોનિક ઝાડા અથવા આંતરડાની હિલચાલ દરમિયાન તાણના કારણે થાય છે. આ ઉપરાંત, ગર્ભાવસ્થા, વૃદ્ધાવસ્થા, સ્થૂળતા અને આહારની આદતો પણ પાઈલ્સ થવા પાછળ ખુબ જ મોટો ફાળો આપે છે.
ડોકટરો સામાન્ય રીતે પાઈલ્સને રોકવા માટે આહારમાં ફેરફારની ભલામણ કરે છે, સ્ટૂલને નરમ કરવા અને પસાર થવામાં સરળતા માટે ફાઇબરયુક્ત ખોરાકના વપરાશને પ્રોત્સાહિત કરે છે. પર્યાપ્ત હાઇડ્રેશન પણ મહત્વનું છે. જો કે, વજન, આરોગ્યની સ્થિતિ, પ્રવૃત્તિ સ્તર અને ભૌગોલિક સ્થાન જેવા વ્યક્તિગત પરિબળોના આધારે યોગ્ય ફાઇબર અને પ્રવાહીનું સેવન નક્કી કરવા માટે હેલ્થકેર પ્રોફેશનલની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
શું આહાર પાઈલ્સ મટાડવામાં મદદ કરી શકે છે?
આ બાબતે ચોક્કસ પરિણામો મળ્યા નથી. જો કે, આહારમાં ફેરફાર પાઈલ્સની પીડા અને લક્ષણોને દૂર કરી શકે છે. અને મેડીકલ પ્રોફેશનલ્સ સામાન્ય રીતે પાઈલ્સને મટાડવા માટે આહારમાં ફેરફારની ભલામણ કરે છે. કારણ કે, ફાઇબરથી ભરપૂર ખોરાક લેવાથી સ્ટૂલ નરમ પડે છે અને સરળતાથી પસાર થાય છે. પાણી અને પ્રવાહી દ્વારા હાઇડ્રેશન, ડાયેટરી ફાઇબરના પાચનમાં મદદ કરે છે. બોડી માસ ઇન્ડેક્સ, આરોગ્યની સ્થિતિ, પ્રવૃત્તિ સ્તર અને સ્થાન જેવા પરિબળોને ધ્યાનમાં રાખીને, ફાઇબર અને પ્રવાહીનું રોજ માટે સેવન કરવા માટે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
દિલ્હીની આકાશ હોસ્પિટલના ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજિસ્ટ ડૉ. શરદ મલ્હોત્રાએ પાઈલ્સનાં લક્ષણોનું સંચાલન કરવા માટે આહારમાં ગોઠવણોના મહત્વ વિશે વાત કરી. તેમણે કહ્યું, “કબજિયાતને રોકવા માટે આખા અનાજ, કઠોળ, ચામડીવાળા ફળો અને ફાઇબરયુક્ત ખોરાકનો સમાવેશ મહત્વપૂર્ણ છે.” તેમણે ચરબી અને કાર્બોહાઇડ્રેટ્સવાળા પ્રોસેસ્ડ ફૂડ્સ સામે ચેતવણી આપી. વધુમાં, ડૉ. મલ્હોત્રાએ સારવારના વિકલ્પોની રૂપરેખા આપી હતી. જેમ કે ફાઇબરનું સેવન વધારવું, દવાઓનો ઉપયોગ કરવો, કબજિયાત-પ્રેરિત દવાઓ ટાળવી, અને નસોના સોજાને દૂર કરવા માટે ઇન્જેક્શન અથવા શસ્ત્રક્રિયા જેવી તબીબી પ્રક્રિયાઓમાંથી પસાર થવું.
અમે અગાઉ પાઈલ્સને લગતો દાવો રદ કર્યો હતો જેમાં દાવેદારે લીંબુ અને દૂધનું મિશ્રણ તથા આદુ, મધ, ડુંગળી પાઈલ્સને મટાડે છે. બંને દાવાઓ માટે કોઈ મજબૂત પુરાવા નથી, તેથી હમેશા મજબૂત વૈજ્ઞાનિક પુરાવા ધરાવતા દાવાઓ પર વિશ્વાસ કરવો જરૂરી છે.
શું મેથીના પલાળેલા મેથીના દાણાખાવાથી પાઈલ્સ મટે છે?
જ્યારે પલાળેલા મેથીના દાણાનો ઉપયોગ તેમના સંભવિત સ્વાસ્થ્ય લાભો માટે કરવામાં આવે છે, ત્યારે પાઈલ્સ મટાડવામાં તેમની અસરકારકતાને સમર્થન આપવા માટે મર્યાદિત વૈજ્ઞાનિક પુરાવા છે. મેથીના દાણામાં દ્રાવ્ય ફાઇબર હોય છે, જે સ્ટૂલને નરમ કરવામાં અને નિયમિત આંતરડાની પ્રક્રિયાને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ કરી શકે છે, વધુમાં, મેથીના દાણામાં બળતરા વિરોધી ગુણધર્મો હોય છે જે પાઈલ્સ સાથે સંકળાયેલી પીડા અને અગવડતામાંથી થોડી રાહત આપે છે, પરંતુ તે એકમાત્ર પાઈલ્સનો ઉપાય બની જાય તેવી શક્યતા ઓછી છે.
ડાયેટિશિયન, કામના ચૌહાણ, ભારપૂર્વક જણાવે છે કે માત્ર આહારથી પાઈલ્સનો ઈલાજ થઈ શકતો નથી, તે લક્ષણોને દૂર કરી શકે છે. ફાઈબરથી ભરપૂર ખોરાક લેવાથી મળને નરમ કરી શકાય છે, પેસેજને સરળ બનાવી શકાય છે અને થાંભલાઓ સાથે સંકળાયેલ દુખાવો ઓછો થઈ શકે છે. પર્યાપ્ત હાઇડ્રેશન પાચન સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ડાયેટરી ફાઇબરની અસરકારકતાને મદદ કરે છે.
પલાળેલા મેથીના દાણા ખાવાથી સામાન્ય રીતે કઈ આડઅસર થઈ શકે છે?
પલાળેલા મેથીના દાણા ખાવાથી થતી સામાન્ય આડઅસરો નીચે પ્રમાણે છે:
૧. જઠરાંત્રિય અસ્વસ્થતા: કેટલીક વ્યક્તિઓને મેથીના દાણા ખાધા પછી પેટ ફૂલવાની સમસ્યા થઇ શકે છે. આ ઉપરાંત
જો તેઓ ઉચ્ચ ફાઇબરવાળા ખોરાક માટે ટેવાયેલા ન હોય તો ગેસ અથવા પેટમાં અસ્વસ્થતા અનુભવી શકે છે.
૨. ઝાડા: મેથીના દાણામાં ઉચ્ચ ફાઇબર સામગ્રી હોવાથી અમુકવાર રેચક અસર કરી શકે છે, જે કેટલાક લોકોમાં ઝાડામાં પરિણમી શકે છે.
૩. એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓ: મેથીના દાણા સંવેદનશીલ વ્યક્તિઓમાં એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓને ઉત્તેજિત કરી શકે છે, જેના પરિણામે ખંજવાળ, સોજો અથવા શ્વાસ લેવામાં તકલીફ જેવા લક્ષણો જોવા મળી શકે છે.
૪. હાઈપોગ્લાયકેમિઆ: મેથીના દાણા લોહીમાં શર્કરાના સ્તરને ઓછું કરવા માટે નોંધવામાં આવ્યા છે, જે ડાયાબિટીસ ધરાવતી વ્યક્તિઓ અથવા બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવા માટે દવા લેનારાઓ માટે સમસ્યારૂપ બની શકે છે. આવી વ્યક્તિઓ માટે મેથીના દાણાનું સેવન કરતી વખતે તેમના બ્લડ સુગરનું નજીકથી નિરીક્ષણ મહત્વપૂર્ણ છે.
૫. દવાઓ સાથે હસ્તક્ષેપ: મેથીના દાણા લોહીને પાતળું કરનાર, ડાયાબિટીસની દવાઓ અને હોર્મોન ઉપચાર સહિતની કેટલીક દવાઓ સાથે ક્રિયાપ્રતિક્રિયા કરી શકે છે, જે સંભવિતપણે તેમની અસરકારકતાને અસર કરે છે અથવા આડઅસરોનું જોખમ વધારી શકે છે.
આડઅસરોને ટાળવા મેથીના દાણાને નિયત પ્રમાણમાં લેવા અત્યંત જરૂરી છે. ખાસ કરીને ત્યારે કે જયારે તમારી કોઈ દવા ચાલતી હોય અથવા કોઈ આંતરિક રોગ હોય.
Disclaimer: Medical Science is an ever evolving field. We strive to keep this page updated. In case you notice any discrepancy in the content, please inform us at [email protected]. You can futher read our Correction Policy here. Never disregard professional medical advice or delay seeking medical treatment because of something you have read on or accessed through this website or it's social media channels. Read our Full Disclaimer Here for further information.
