Last Updated on ਅਕਤੂਬਰ 26, 2022 by Neelam Singh
ਸਾਰ
ਖੁਰਾਕ-ਸਬੰਧਤ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਗਿਣਤੀ ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਜਾਦੂਈ ਸਮੱਗਰੀ ਵਜੋਂ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕੁਝ ਵਾਇਰਲ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੋਸਟਾਂ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਚਿਆ ਬੀਜ, ਅਤੇ ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਸਾੜ ਦੇਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਦਾਅਵੇ ਅੱਧੇ ਸੱਚ ਹਨ।
ਦਾਅਵਾ
ਚੀਆ ਬੀਜਾਂ ਅਤੇ ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਬਾਰੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੁਝਾਅ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ-ਸਬੰਧਤ ਲੇਖ ਹਨ ਜੋ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਤੱਥ ਜਾਂਚ
ਕੀ ਚਿਆ ਬੀਜ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ?
ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਵਜ਼ਨ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਬਾਰੇ ਸੀਮਤ ਸਬੂਤ ਹਨ।
2014 ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਸਿਰਫ 26 ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆ। ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ 12 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਚਿਆ ਬੀਜ ਖਾਧਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਮੀ ਨੋਟ ਕੀਤੀ।
6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਟਾਈਪ 2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਵਾਲੇ 77 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਨੇ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾਇਆ।
ਇਸਦੇ ਉਲਟ, 12 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ 90 ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਨੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਇਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 62 ਔਰਤਾਂ ‘ਤੇ 10-ਹਫਤੇ ਦੇ ਇਕ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ, ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ। ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਛੋਟੇ ਅਧਿਐਨ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਖੋਜਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜਾਦੂ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜੋ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਚਰਬੀ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਚਿਆ ਬੀਜ ਇੱਕ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ ਵਜੋਂ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਲੋੜੀਂਦੇ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਖੁਰਾਕ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ – ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੇਖ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੋਸਟਾਂ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੰਦਰਭ ਨੂੰ ਗੁਆ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਜ਼ਨ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਚਿਆ ਬੀਜ, ਨਿੰਬੂ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਛਾਲ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਕਲੀਨਿਕਲ ਡਾਇਟੀਸ਼ੀਅਨ ਮੇਲਾਨੀਆ ਡਸੂਜ਼ਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, , “ਖੁਰਾਕ ਬਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਆਮ ਸੁਝਾਅ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕਦੇ ਵੀ ਨਿੰਬੂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਡਾਕਟਰੀ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਇਸਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਇੱਕ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਟਿਕਾਊ ਭਾਰ/ਚਰਬੀ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ , ਬਜਾਏ ਖਾਨਾਪੂਰਤੀ ਦੇ। ਸੰਜਮ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਸਰੀਰ ‘ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਡਾਇਟੀਸ਼ੀਅਨ ਅਤੇ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਕਾਜਲ ਗੁਪਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, “ਚਿਆ ਦੇ ਬੀਜ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਿੰਬੂ ਪਾਣੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੈ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਤੁਹਾਡੀ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਸੋਚਣਾ ਗਲਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਕੱਲੇ ਹੀ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਨਿਯਮ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ‘ਤੇਜ਼’, ‘ਤੇਜ਼’ ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਡਾਕਟਰੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਚਰਬੀ ਦੀ ਰਚਨਾ, ਡਾਕਟਰੀ ਇਤਿਹਾਸ ਆਦਿ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਖੁਰਾਕ ਚਾਰਟ ਬਣਾਓ।” ਡਸੂਜ਼ਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ, “ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਜਿਹੇ ਸੀਮਤ ਭੋਜਨ ਸਮੂਹ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੇ (ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖੁਰਾਕਾਂ ਅੰਤੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਪੋਸ਼ਣ, ਆਦਿ)। ਜੇਕਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਡਾਕਟਰੀ ਜਟਿਲਤਾਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।”
ਕੀ ਚੀਆ ਬੀਜ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹਨ?
ਪੋਸ਼ਣ ਮੁੱਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚਿਆ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਿਹਤਮੰਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ, ਆਇਰਨ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਓਮੇਗਾ -3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਦਾ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਸਰੋਤ ਹਨ। ਕੁਝ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਟਾਈਪ 2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਉਂਕਿ ਚਿਆ ਬੀਜ ਕੁਦਰਤੀ ਖੂਨ ਨੂੰ ਪਤਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਖੂਨ ਪਤਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।ਡਸੂਜ਼ਾ ਇੱਕ ਟਿਪ ਜੋੜਦੀ ਹੈ, “ਕਿਸੇ ਵੀ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਗੜਬੜੀ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਪਾਚਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਚਿਆ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਭਿਉਂ ਕੇ ਰੱਖੋ।”
Disclaimer: Medical Science is an ever evolving field. We strive to keep this page updated. In case you notice any discrepancy in the content, please inform us at [email protected]. You can futher read our Correction Policy here. Never disregard professional medical advice or delay seeking medical treatment because of something you have read on or accessed through this website or it's social media channels. Read our Full Disclaimer Here for further information.
