सारांश
सामाजिक संजालमा स्वास्थ्य सम्बन्धी एउटा जानकारीमूलक सामग्री फेला परेको छ । उक्त सामग्रीमा मान्त्रको जप गर्नाले पिनास तथा माइग्रेन निको हुने दाबी गरिएको छ ।हामी यो दाबी जाँच गर्दा थाहा पाएका छौं कि यो दाबी प्रायः अधिकतर झूटो हो।
दाबी
Aryalbadree नामक टिकटक आइडीमा पोस्ट गरिएको सामग्रीमा एकजना व्यक्तिले उक्त दाबी गरेका छन् । भिडियोसहितको सामग्रीमा देखिएका व्यक्तिले एउटा मन्त्र पनि बाचन गरेका छन् । ती व्यक्तिले बाचन गरेको मन्त्र नै पिनास तथा माइग्रेनको उपचार रहेको दाबी गरिएको छ ।मान्त्रको जप गर्नाले पिनास तथा माइग्रेन निको हुने हुन्छ ।
तथ्यजाँच
माइग्रेन के हो?
माइग्रेन एक लगातार टाउको दुखाइ हो, सामान्यतया टाउकोको एक छेउमा असर गर्छ, साथै वाकवाकी र भ्रामकता निम्त्याउँछ। नेशनल हेल्थ सर्भिस (एनएचएस) वेबसाइट (NHS) वेबसाइटले माइग्रेनको कारणहरूको बारेमा जानकारी दिएको छ। माइग्रेनका कारणहरूमा हार्मोनल, भावनात्मक, शारीरिक, आहार, वातावरणीय र औषधीय कारकहरू समावेश छन्।
अध्ययनहरूले यसको बारेमा के भन्छ?
प्रकाशित प्रमाणहरूले सुझाव दिन्छ कि मानव गतिविधिले माइग्रेन दुखाइको गम्भीरता कम गर्न सक्छ। तर, मानव गतिविधिले मात्रै माइग्रेनलाई पूर्ण रूपमा निको पार्न सक्दैन। अनुसन्धान पत्रहरूले देखाएको छ कि ध्यान, अन्य मानसिक अभ्यासहरूको साथसाथै, तनाव कम गर्दछ, दुखाइ सहनशी लतामा सुधार गर्दछ, टाउको दुखाइको आवृत्ति घटाउँछ, लक्षणहरूको गम्भीरता कम गर्दछ, र औषधिको प्रयोग कम गर्दछ, साथै जीवनको गुणस्तर सुधार गर्दछ।
अमेरिकन माइग्रेन फाउन्डेशन वेबसाइटले तनाव-प्रेरित माइग्रेनलाई मध्यस्थताबाट रोक्न सकिन्छ भनेर बताउँछ। साथै, अर्को अनुसन्धान पत्रले माइग्रेन फ्रिक्वेन्सी सुधार गर्न माइन्डफुलनेस-आधारित तनाव-कम प्रविधिहरूले धेरै भूमिका खेल्दैन भनेर देखाउँछ। यद्यपि, अपाङ्गता, जीवनको गुणस्तर, आत्म-प्रभावकारिता, दुखाइ र अवसाद व्यवस्थापनमा यसको सकारात्मक भूमिका छ।
यसमा डाक्टर के भन्छन् ?
हामीले यस विषयमा डा.कश्यप दक्षिणीको राय माग्यौँ । उनले भने,’तनाव र चिन्ताले माइग्रेन टाउको दुखाइ ट्रिगर गर्दछ । साथै ध्यानले दुखाइ सुधार गर्न सक्छ र टाउको दुखाइ कम गर्न आवश्यक औषधिको खुराक लिनुपर्छ ।’
अर्कोतर्फ, सोही विषयमा न्यूरोलोजिस्ट डा पवनराज भन्छन्- ‘माइग्रेन बहुआयामिक र जटिल रोग हो र माइग्रेनमा आनुवंशिक, वातावरणीय, तनाव र कमोरबिड अवस्थालगायत धेरै कारकहरू हुन्छन्।
त्यस्तै, हिरानन्दनी अस्पतालका कन्सल्टेन्ट जनरल मेडिसिन डा. सुजाता चक्रवर्तीले भनिन्, “बिहानको खाना खानु वास्तवमा हानिकारक हुन सक्छ र यसले मधुमेह, तौल बढ्ने, एसिड रिफ्लक्स र माइग्रेनको जोखिम बढाउन सक्छ।” यसले उत्पादकता पनि घटाउँछ किनभने रातभरको उपवासले हाइपोग्लाइसेमिया निम्त्याउँछ, जसले एकाग्रता, डर आदि कम गर्छ।’
This Fact Check is published under a collaborative newsroom effort with Newschecker. You can read more about the collaboration here.
Disclaimer: Medical Science is an ever evolving field. We strive to keep this page updated. In case you notice any discrepancy in the content, please inform us at [email protected]. You can futher read our Correction Policy here. Never disregard professional medical advice or delay seeking medical treatment because of something you have read on or accessed through this website or it's social media channels. Read our Full Disclaimer Here for further information.